به طور قطع یکی از سخت‌ترین کارهایی که در زندگی برای ما وجود دارد؛ فراگیری مجدد مهارتی است که پیش از آن بارها در موردش شنیده‌ایم و درباره‌اش بحث کردهایم. در واقع این خود یک مهارت است که بتوانیم به طور صحیح به صحبت‌های دیگران، حتی اگر در ظاهر تکراری هستند گوش فرا دهیم.
Business Meeting - People Discussing Business - Colorized
گوش دادن فعال چیست؟
گوش دادن فعال و یا گوش دادن موثر مهارتِ یافتنِ معنای گفتار دیگران در ذهن خود میباشد.
توجه شود که در این تعریف، گوش دادن با شنیدن کاملاً متفاوت است. چراکه شنیدن صرفا یک فعالیت جسمی بوده و نیازی به یادگیری ندارد؛ چون دستگاه شنیداری هر کس به صورت کاملاً غیرارادی در اثر برخورد با هر صدا، تحریک میشود و شنیدن رخ میدهد.
اما گوش دادن، نوعی فعالیتِ ذهنی میباشد که نیازمند ادراک و یادگیری است؛ در این فعالیت، توجه و درک محتوای صوتی کاملاً لازم و ضروری است.
فواید گوش دادن چیست؟
گوش دادن میتواند کارکردهای زیر را داشته باشد:
تمرکز بر پیام‌های موجود در بیان سایرین
درک کامل و برداشت مناسبِ منظور گوینده
افزایش قدرت یادگیری
انتقال حس بهتر به گوینده جهت ابراز آزادانهی بیان خود
ایجاد حس امنیت در گوینده و افزایش صادقانه در عنوان مسائل توسط او
تقویت و بهبود ارتباط و تعامل با سایرین
افزایش فهم مقصود متقابل و ازدیاد تفاهم بین ما و سایرین
جلوگیری از هر گونه سوءتفاهم و اشتباه
نشان دادن توجه به گوینده و ابراز علاقه، نگرانی و هر احساس متناسبی
کمک به شناخت خود و افزایش خودآگاهی و دگرآگاهی
بهبود روحیهی مشارکت در کارهای گروهی
Hazy Vintage Looks - Young Woman with Glasses - Attentive - Classroom
در گوش دادن فعال چه مهارت‌هایی لازم است؟
مهارت توجه
یعنی دقت جسمی (با چشم، گوش و ...) و غیر کلامی به گوینده و نشان دادن به که به طور کامل در حال گوش دادن به صحبت‌های او هستیم.
چند راهکار
به عنوان مثال شما میتوانید در زمان گوش دادن به طرف مقابلتان، اندکی خود را به جلو مایل کرده و با حفظ مناسب فاصله از گوینده (نه خیلی زیاد و نه خیلی نزدیک)، در مقابل آن قرار بگیرید و با نگاه مستقیمی که در چهرهی او دارید، به او نشان دهید که بر روی صحبت‌های او متمرکز شدهاید.
همچنین سعی کنید شنوندهای بی حس و خشک نباشید؛ با حرکات سادهی سر و بدن صحبت‌های گوینده را تایید کنید، اما توجه کنید که حرکات شما به گونهای نباشد که بیشتر موجب حواس پرتی او شود.
همین طور در زمان صحبت طرف مقابلتان؛ به هیچ وجه با وسایل دم دستی خود نظیر کلید، سکه و ... بازی نکنید که این هم موجب حواس پرتی وی میشود و هم امکان دارد او این را به نوعی توهین به خود تلقی کند.
مهارت انعکاسی
بازبیان مختصری از جملات گوینده به خود او میتواند هم نشان دهد که شما به درستی صحبت‌های او را شنیدهاید و درک کردهاید و هم میتواند سوء تفاهمهای احتمالی در برداشتها را از بین ببرد.
از این رو انعکاس و بازتاب گفتههای شنونده به خودش میتواند بر میزان درک متقابل و احساس دوستی و نزدیکی بیافزاید.
تذکر
اما توجه کنید که این بازبیان نباید از حد اندک تجاوز کند؛ چراکه میتواند رشتهی کلام را برای طرف مقابلتان پاره کند، احساس ناخوشایندی را در وجود گوینده به وجود بیاورد و یا به نوعی موجب تحقیر او شود. پس برای این عمل، سعی کنید به جملات کوتاه، مختصر اما پرمغزی که کاملا برگرفته از گفتههای طرف مقابلتان است اکتفا کنید.
همچنین در مواردی نیز میتوانید با تکرار مجدد جملهی خود گوینده (چه بو صورت اخباری و به چه به صورت سوالی)، دقت خود نسبت به حرفهایش را نمایان کنید
مهارت پی‌گیری
در زمانهایی که طرف مقابل شما درگیر احساسی ناخوشایند همچون نگرانی یا هیجان‌زدگی است؛ بهتر است شما بدون توسط به اجبار و الزام، او را دعوت به صحبت کردن کنید.
مثلا با بیان جملات یا کلماتی نظیر: خیلی امروز سرحال به نظر نمی‌رسی! بعد چی شد! ادامه بده! من مشتاق شنیدنم و .... سعی کنید او را به صحبت کردن ترغیب کنید.
و یا با استفاده از کلماتِ کوتاه تشویقی مثل: درسته، خب!؟، بله، آهان و .... بر این ترغیب و تشویق بیافزایید.
احساس دیگران را درک کنید
توجه شود که غالبا احساسهای منفی و سرکوب کنندهی صحبت در حالت‌ها و رفتارها، چهره، تن صدا و ... شخص مقابل شما نمایان است؛ و این شما هستید که باید با روئیت آنها، درک صحیحی از احساس او پیدا کنید.
چاپ 
ارسال به دوست
